Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν απασχολεί πλέον μόνο τους σεναριογράφους ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Έχει προβληματίσει και αποτελεί αντικείμενο έρευνας και μελέτης, εκπροσώπους όλων των επιστημών, από την πληροφορική μέχρι την κοινωνιολογία, την ηθική ψυχολογία αλλά και τη νομική.
Τι είναι όμως η Τεχνητή Νοημοσύνη. Μπορεί να εξυπηρετήσει τους κλάδους της Ναυτιλίας, Υγείας ή τον Χρηματοπιστωτικό τομέα. Η Τεχνητής Νοημοσύνη έχει ηθική;
Αυτά και άλλα ερωτήματα θα απαντηθούν στο 1o του Συνέδριο Τεχνητής Νοημοσύνης που διοργανώνει ο Όμιλος Τεχνητής Νοημοσύνης – AI Catalyst στον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδος, το Σάββατο 11 Ιουνίου, με την υποστήριξη καινοτόμων φορέων και εταιριών από σημαντικούς κλάδους της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, στο οποίο θα συμμετέχουν ως ομιλητές και εισηγητές διακεκριμένες προσωπικότητες και στελέχη από τον χώρο της τεχνολογίας, των επιχειρήσεων και της ακαδημαϊκής κοινότητας της χώρας.
Το new Deal συνομίλησε με τον Βασίλη Μπόκο, Δικηγόρο και Γενικό Γραμματέα του Ομίλου Τεχνητής Νοημοσύνης σε μια προσπάθεια να αναδείξει την αποστολή του ομίλου AiCatalyst και φυσικά να αποκωδικοποιήσει τις έξυπνες μηχανές.
Τι σημαίνει Τεχνητή Νοημοσύνη, δώστε μας έναν ορισμό της και ποιος ο σκοπός του Ομίλου Τεχνητής Νοημοσύνης;
Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αποκαλούμε την ικανότητα μιας μηχανής να αναπαράγει τις γνωστικές λειτουργίες ενός ανθρώπου, όπως είναι η μάθηση, ο σχεδιασμός και η δημιουργικότητα. Οι μηχανές δηλαδή μέσα από κατάλληλους προγραμματισμούς και συστήματα αλγορίθμων φτάνουν σε ένα επίπεδο γνώσης ώστε να «κατανοούν» το περιβάλλον τους, να επιλύουν προβλήματα και να δρουν προς την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου. Για να το πετύχει αυτό μια μηχανή χρειάζεται πληθώρα δεδομένων και μεγάλη ταχύτητα ανάλυσης αυτών. Λαμβάνει λοιπόν αυτά τα δεδομένα (ήδη έτοιμα ή συλλεγμένα μέσω αισθητήρων, π.χ. κάμερας), τα επεξεργάζεται και ανταποκρίνεται βάσει αυτών.
Μηχανές εκπαιδεύονται για να καθίστανται αυτόνομες – έως έναν βαθμό και ποιόν μένει να αποδειχτεί- και για αυτό χαρακτηρίζονται και ως «έξυπνες». Αυτές οι «έξυπνες» μηχανές στοχεύουν να προσομοιάσουν στην ανθρώπινη συμπεριφορά, αν όχι να υποκαταστήσουν τον άνθρωπο σε διάφορες δραστηριότητες. Μιλάμε δηλαδή για κάτι πολύ περισσότερο και με πολύ ευρύτερες συνέπειες από μια νίκη ενός υπολογιστή σε παιχνίδι σκάκι απέναντι στον Κασπάροφ. Και αυτό για δυο κυρίως λόγους γιατί:
1ον η ΤΝ αλλάζει ραγδαία την κοινωνική και οικονομική ζωή & οργάνωση του 21ου αιώνα όσο τίποτε άλλο ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία.
Και 2ον γιατί καμία άλλη προηγούμενη βιομηχανική επανάσταση δεν έθεσε τόσα πολλά ηθικά διλήμματα.
Για να χρησιμοποιήσω μια έκφραση της εποχής των πολλαπλών κρίσεων που ζούμε: Μιλάμε για εντελώς αχαρτογράφητα ύδατα.
Αυτά τα ύδατα θέλουμε να χαρτογραφήσουμε όσο μπορούμε στον Όμιλο Τεχνητής Νοημοσύνης – AI Catalyst και να χαράξουμε μια πετυχημένη πορεία για την χώρα μας προκειμένου να εκμεταλλευτούμε αναπτυξιακά και κοινωνικά τις ευκαιρίες που δίνει η ΤΝ. Ο Όμιλος Τεχνητής Νοημοσύνης – AI Catalyst ιδρύθηκε το 2021. Είναι ένα ευρύ δίκτυο στελεχών και ακαδημαϊκών από τον χώρο της Επιχειρηματικότητας, της Επιστήμης και της Τεχνολογίας. Στοχεύει στην υλοποίηση κομβικών παρεμβάσεων με σκοπό να αποτελέσει τον καταλύτη στη χώρα μας για μια γρήγορη μετάβαση στην νέα εποχή μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού. Θέλουμε να γίνουμε ο κοινός τόπος σύνδεσης μεταξύ της πολιτείας, των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων, προκειμένου να αναπτυχθούν καινοτόμες εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης με όφελος για την οικονομία, την ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο στην Ελλάδα. Στον ένα χρόνο λειτουργίας μας έχουμε διοργανώσει πάνω από 10 διαδικτυακές εκδηλώσεις με αναφορά στην Τεχνητή Νοημοσύνη σε διάφορα πεδία, ημερίδες σε συνεργασία με θεσμικούς φορείς και συζητήσεις για θέματα ηθικής στην Τεχνητή Νοημοσύνη, ενώ πραγματοποιούμε συχνές δημόσιες παρεμβάσεις, μέσω των εξειδικευμένων στελεχών και των ομάδων εργασίας του Ομίλου στην εθνική διαβούλευση για την Ψηφιακή Βίβλο και την Εθνική Στρατηγική για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Μιας και η Ελλάδα δεν μπόρεσε να μπει έγκαιρα και να αξιοποιήσει πλήρως τα «τραίνα» των προηγούμενων βιομηχανικών επαναστάσεων, θεωρούμε ότι τώρα με την ΤΝ και την 4η βιομηχανική επανάσταση είναι μια ιστορική συγκυρία που δεν θα πρέπει να την αφήσουμε να χαθεί.
Ποια η σημασία της Τεχνητής Νοημοσύνης;
Ζούμε σε μια μεταβατική περίοδο και στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης όπως προανέφερα. Μετάβαση σημαίνει ότι ο παλιός τρόπος ζωής φτάνει στο τέλος του, αλλά ο νέος τρόπος ζωής δεν είναι ακόμα εδώ. Ζούμε την ενεργειακή μετάβαση, την ψηφιακή μετάβαση, την κλιματική μετάβαση κ.λπ. Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το επιστέγασμα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης σε αυτήν την τεχνολογική μετάβαση στον 21ο αιώνα, η οποία θα επηρεάσει ολόκληρη την κοινωνία πολύ περισσότερο από όλες τις άλλες βιομηχανικές επαναστάσεις μαζί.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη, μεταμορφώνει τη βιομηχανία και την κοινωνία σε παγκόσμιο επίπεδο, αυξάνοντας την παραγωγικότητα της εργασίας, οδηγώντας την ανάπτυξη μέσω του αυτοματισμού και προωθεί τη συνεργασία μεταξύ ανθρώπων και μηχανών.
Ο Peter Economides δηλώνει ότι χρειαζόμαστε μια νέα επιστήμη: «Η τεχνολογία αφορά τα πράγματα. Η ανθρωπολογία αφορά τους ανθρώπους. Αυτό που χρειαζόμαστε πραγματικά είναι μια νέα επιστήμη: την τεχνοανθρωπολογία, για να γνωρίζουμε πώς λειτουργούν τα πράγματα για τους ανθρώπους». Μια τέτοια επιστήμη ίσως να μπορούσε να δώσει κάποιες πρώτες απαντήσεις στα ηθικά διλλήματα και προβληματισμούς που προκύπτουν.
Από την άλλη, ο Antoine Bello, στο μυθιστόρημά του Ada, το οποίο είναι το όνομα του πρώτου υπολογιστή από τα τέλη του 19ου αιώνα γράφει πως : «Οι κίνδυνοι της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι ευθέως ανάλογοι με τις ελπίδες που γεννά».
Κατά την άποψή μου η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ο ψηφιακός καθρέπτης της ανθρώπινης νοημοσύνης, με ένα τεράστιο ερωτηματικό ωστόσο για το αν θα μπορέσει να αποκτήσει και πλήρη συναισθηματική νοημοσύνη.
Που εφαρμόζεται η Τεχνητή Νοημοσύνη στην καθημερινότητά μας και τι ηθικά ζητήματα προκύπτουν;
Είναι πληθώρα τα παραδείγματα χρήσης τεχνητής νοημοσύνης στην καθημερινότητά μας και θα γίνονται ολοένα και πιο πολλά και είθισται να τις αποκαλούμε «έξυπνες» συσκευές ή συστήματα. Ηλεκτρικές σκούπες ρομπότ, συστήματα διαχείρισης κλιματιστικών, ψηφιακοί βοηθοί που ανταποκρίνονται σε φωνητικές εντολές (SIRI, ALEXA, CORTANA), αυτοματισμοί οδήγησης, πλατφόρμες αυτόματης συγγραφής άρθρων ή ακόμα και δικογράφων είναι μερικά μόνο παραδείγματα. Πολλά παγκόσμια ΜΜΕ χρησιμοποιούν ήδη προγράμματα ΤΝ για συγγραφή άρθρων, ενώ αντίστοιχα προγράμματα αυτόματης μετάφρασης εφαρμόζονται επίσης στα κείμενα των Μέσων Κοινωνική Δικτύωσης.
Όλα αυτά ενέχουν κινδύνους και βάζουν το μεγάλο ερώτημα της ευθύνης. Σε τι κινδύνους ενδέχεται να εκτεθεί η ανθρωπότητα και ποιος φέρει την ευθύνη ; Αυτή είναι η βασική ηθική πρόκληση. Από εκεί και πέρα προβάλουν μεγάλα νομικά, φιλοσοφικά και ηθικά διλήμματα. Ενδεικτικά και μόνο ορισμένα από αυτά είναι τα εξής:
– Μέσα σε ποιο νομικό πλαίσιο αναπτύσσεται και επεκτείνεται η Τεχνητή Νοημοσύνη ;
– Ποια νέα δικαιώματα γεννιούνται και ποια παλιά μπορεί να παραβιαστούν ;
– Ποιος καρπώνεται και πως διαμοιράζεται ( ; ) η υπεραξία αυτών των επιτευγμάτων της ΤΝ;
– Θα πληρώνουν φόρο τα ρομπότ αφού θέλουμε να προσομοιάζουν σε άνθρωπο ;
– Θα έχουν συναισθήματα ;
– Και με ποιους ηθικούς φραγμούς και αναστολές θα εκπαιδευτούν ;
– Η έρευνα της Τεχνητής Νοημοσύνης θα κατευθυνθεί κατά προτεραιότητα σε ζητήματα υγείας πχ και εξάλειψης νόσων, προστασίας του περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής ή στην αντιμετώπιση της φτώχειας ;
– Πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτό που διαβάζουμε είναι γραμμένο από ανθρώπινο χέρι και όχι από μηχανή;
– Σε ποιο βαθμό η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να επηρεάσει την κοινή γνώμη;
– Ποιος ελέγχει και με ποιες διαδικασίες ασφάλειας τον τεράστιο όγκο κρίσιμων δεδομένων αξίας δισεκατομμυρίων ;
– Ποιος ελέγχει ότι τα Δεδομένα (κρίσιμη πρώτη ύλη για κάθε επίτευγμα ΤΝ) ; Το Κράτος ; Μια ανεξάρτητη Αρχή ; Κοινοπραξίες εταιρειών ;
– Έχουν συλλεγεί εν γνώσει ( ; ) και με την συναίνεση ( ; ) των πολιτών (GDPR) ;
Γνωρίζω ότι συμμετείχατε πρόσφατα σε μια έρευνα για το πως προσλαμβάνουν οι πολίτες την χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, ειδικά στα ΜΜΕ, ποια τα συμπεράσματά σας ;
Καταρχάς βασικές έννοιες – κλειδιά για να προσεγγίσουμε την ΤΝ είναι η Εμπιστοσύνη, η Ενημέρωση, η Διαφάνεια και η Διεπιστημονικότητα. Αυτά είναι τα τέσσερα βασικά συμπεράσματα έρευνας του Ινστιτούτου Goethe, στην οποία συμμετείχα μαζί με άλλους ερευνητές από τα κράτη της Βαλκανικής. Η δική μας έρευνα επικεντρώθηκε όντως στο κατά πόσο υπάρχει εμπιστοσύνη στην χρήση της ΤΝ στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τόσο στα παραδοσιακά όσο και στα σύγχρονα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και το Διαδίκτυο.
Είναι γνωστό ότι κάθε πρόοδος στην ανθρώπινη ιστορία βασίζεται στην εμπιστοσύνη. Σε κάθε προηγούμενη τεχνολογική επανάσταση και κάθε φορά έπρεπε να εξαλειφθεί η καχυποψία για τη σκοπιμότητα των τεχνολογικών ευρημάτων, όπως τώρα με την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Για να χτίσουμε λοιπόν μια κάποιου είδους εμπιστοσύνη για την ΤΝ στα ΜΜΕ πρέπει να περάσουμε από τα στάδια της Άγνοιας στην ανάγκη για Ενημέρωση, στην Διαφάνεια και τέλος στην Διεπιστημονικότητα. Χρειαζόμαστε δηλαδή πληροφορίες, χρειαζόμαστε περισσότερη διαφάνεια, χρειαζόμαστε διευκρίνιση των όρων και του τρόπου χρήσης της ΤΝ. Και όταν η Άγνοια έχει εξαλειφθεί και έχει επιτευχθεί η Ενημέρωση και η Εκπαίδευση, τότε φτάνουμε στο στάδιο της Διεπιστημονικότητας. Εδώ έρχεται ο συνδυασμός μιας ποικιλίας επιστημών και των εργαλείων τους. Πολιτική και Νομική επιστήμη με Ανεξάρτητες Αρχές, Νόμους και κανόνες. Κοινωνιολογία και ψυχολογία με κοινωνικές συμπεριφορές, ηθική και ανάλυση πολιτισμικών διαφορών. Μαθηματικά, Ρομποτική, Επιστήμη Δεδομένων με τους αλγόριθμους και την μηχανική μάθηση συνθέτουν τις πειθαρχίες που οφείλουν να δουλέψουν από κοινού.
Η συγκριτική μελέτη με ερωτηματολόγια που κάναμε εστίασε σε τρεις χώρες, την Ελλάδα, την Κροατία και την Τουρκία. Έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον δυο στοιχεία που μπορώ να σας αναφέρω, ανάμεσα σε άλλα ευρήματα, που αποτυπώνουν κατά την γνώμη μου την δεδομένη στιγμή, πολύ χαρακτηριστικά την κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία σε σχέση με την τουρκική κοινωνία για το πως αντιλαμβάνονται την ΤΝ. Οι Έλληνες δείχνουν σημαντικά μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη χρήση της ΤΝ από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, σε σχέση με την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι Τούρκοι στα δικά τους ΜΜΕ, κάτι που ίσως δείχνει και γενικότερα την εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ της κάθε χώρας. Από την άλλη πλευρά όμως στα ευρήματα για την εξοικείωση με την ΤΝ, οι Τούρκοι δείχνουν μεγαλύτερη εξοικείωση με τις τεχνολογίες της ΤΝ, κάτι που εξηγείς ίσως την πρωτοπορία τους σε ορισμένα οπλικά συστήματα που χρησιμοποιούν ΤΝ όπως τα Bayraktar, τα μη επανδρωμένα κατευθυνόμενα αεροσκάφη.
Σε επιμέρους ερωτήματα για το πως πρέπει να αντιμετωπιστεί η επέκταση της χρήσης ΤΝ λάβαμε χαοτικές απαντήσεις του στυλ: «Αυστηρό διεθνές νομικό πλαίσιο» έως…«Αφήστε τον Έλον Μασκ να αναλάβει τη διοίκηση». Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό δείχνει την επιτακτική ανάγκη για ρύθμιση αυτών των θεμάτων, κάτι το οποίο σε επίπεδο Ε.Ε. γίνεται με μια σχετική καθυστέρηση καθώς βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη η διαβούλευση για έναν νέο κανονισμό για την ΤΝ (AIAct) και η οποία πρέπει να επιταχυνθεί.
Ποιος είναι ο στόχος του 1oυ Συνεδρίου Τεχνητής Νοημοσύνης που διοργανώνει ο Ο.ΤΕ.Ν. – AiCatalyst;
Ο Όμιλος Τεχνητής Νοημοσύνης – AI Catalyst διοργανώνει το πρώτο Συνέδριο Τεχνητής Νοημοσύνης στον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδος, το Σάββατο 11 Ιουνίου, ενώ θα υπάρχει και ζωντανή αναμετάδοση των εργασιών μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του Ομίλου μας στη διεύθυνση www.aicatalyst.gr. Είχε προηγηθεί τον περασμένο Οκτώβριο το πρώτο διαδικτυακό μας Συνέδριο, εν μέσω πανδημίας, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Επενδυτών Διαδικτύου (ΣΕΔ), με θέμα “Τεχνητή Νοημοσύνη- Εφαρμογές στα Χρηματοοικονομικά, στην Ενέργεια & στην Επιχειρηματικότητα”. Αυτή την φορά θα έχουμε φυσική παρουσία και την υποστήριξη καινοτόμων φορέων και εταιριών από σημαντικούς κλάδους της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, όπου θα συμμετέχουν ως ομιλητές και εισηγητές διακεκριμένες προσωπικότητες και στελέχη από τον χώρο της τεχνολογίας, των επιχειρήσεων και της ακαδημαϊκής κοινότητας της χώρας.
Πιο συγκεκριμένα, το Συνέδριο θα περιλαμβάνει θεματικές συζητήσεις σε κρίσιμους τομείς της Ελληνικής Οικονομίας που συνδέονται με τις εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη και επηρεάζουν το παραγωγικό μοντέλο και την λειτουργία του εκάστοτε τομέα, καλύπτοντας τις εξής θεματικές κατηγορίες: Ναυτιλία, Υγεία και Χρηματοπιστωτικός τομέας, ενώ θα ολοκληρωθεί με μια διαλεκτική συζήτηση για την ηθική διάσταση της ΤΝ και τα σχετικά θέματα που προκύπτουν από την εφαρμογή και τη διείσδυσή της στην καθημερινότητά μας.
Σκοπός του Συνεδρίου μας είναι να παρουσιαστούν και να συζητηθούν οι εξελίξεις στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, οι προοπτικές και οι προκλήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, τα πρότυπα ψηφιακής μετάβασης και οι καλές πρακτικές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι θεσμικές πρωτοβουλίες και οι προτάσεις πολιτικής για την υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών και μοντέλων ψηφιακής διακυβέρνησης, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και ιδίως στις θεματικές της ναυτιλίας, της υγείας και της χρηματοπιστωτικής.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
