Οι δύο ισχυρές σεισμικές δονήσεις που έπληξαν τη Δευτέρα την Τουρκία και τη Συρία ενδέχεται να αποδειχθούν από τις καταστροφικότερες των τελευταίων δέκα ετών, προειδοποιούν οι σεισμολόγοι, καθώς προέρχονται από ένα ρήγμα μήκους άνω των 100 χιλιομέτρων μεταξύ των Πλακών της Ανατολίας και της Αραβίας.
Το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε περίπου 26 χιλιόμετρα ανατολικά της τουρκικής πόλης Νουρνταγί, σε βάθος 18 χιλιομέτρων, στο Ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας. Καθ’ όλον τον 20ό αιώνα, η σεισμική δραστηριότητα στο Ρήγμα αυτό ήταν μικρή.
«Ο σεισμός στην Τουρκία είχε ισχύ όσο 130 ατομικές βόμβες»
Το μέγεθος των δονήσεων, η πυκνοκατοικημένη περιοχή στην οποία σημειώθηκαν, αλλά και η ανησυχία ότι το φαινόμενο θα μπορούσε να «επεκταθεί» και σε άλλες εξίσου σεισμογενείς περιοχές μπήκαν στο μικροσκόπιο. Η θέση που εκφράζουν είναι πρόκειται για ένα φαινόμενο που εξελίσσεται σε περιοχή γνωστή για τα ρήγματά της που θα προκαλέσει πολλές χιλιάδες νεκρούς. Η χώρα μας, όμως, βρίσκεται πολύ μακριά για να μιλάμε για άμεση επίδραση.
Γιατί ήταν τόσο ισχυρός;
Το Ρήγμα Ανατολικής Ανατολίας είναι ένα ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης. Αυτό σημαίνει ότι οι πλάκες πιέζονται η μία πάνω στην άλλη κατά μήκος μιας κατακόρυφης γραμμής, συσσωρεύοντας πίεση μέχρι που η μία από αυτές ολισθαίνει με μια οριζόντια κίνηση και απελευθερώνει τεράστια ποσότητα ενέργειας που προκαλεί τον σεισμό.
Ένα τέτοιο γνωστό ρήγμα είναι αυτό του Αγίου Ανδρέα, στην Καλιφόρνια, όπου οι επιστήμονες λένε ότι θα μπορούσε να έχει ήδη συμβεί ένας καταστροφικός σεισμός.
Για τον φονικό σεισμό στην Τουρκίαμίλησε στην ΕΡΤ o Διευθυντής Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Βασίλης Καραστάθης.
“Από ότι φαίνεται, ο μεγάλος σεισμός διέγειρε ένα άλλο δευτερογενές ρήγμα της ίδιας ζώνης. Και αυτό δεν είναι ιδιαίτερα σπάνιο φαινόμενο. Πολλές φορές έχουμε δει μεγάλοι σεισμοί της τάξης αυτής να διεγείρουν περιφερειακά ρήγματα” τόνισε ο κ. Καραστάθης σημειώνοντας:
“Αυτό το ρήγμα που έδωσε τον σεισμό είναι το ρήγμα Ανατολικής Ανατολίας. Αυτό είναι ένα ρήγμα τεράστιο, 500 χιλιόμετρα, πλαγίας ολίσθησης, το οποίο ουσιαστικά φιλοξενεί μια κίνηση της αραβικής πλάκας που ανεβαίνει προς το Βορρά, σπρώχνει την πλάκα της Ανατολίας και αυτή σπρώχνεται προς τα δυτικά ελαφρώς. Αυτό λοιπόν δημιουργεί κάποιες τάσεις τεράστιες εκεί και τους σεισμούς που έχουν παρατηρηθεί.”
Ο σεισμός προήλθε από σχετικά μικρό εστιακό βάθος για αυτό και η δόνηση στην επιφάνεια ήταν εντονότερη απ’ ότι αν προερχόταν από μεγαλύτερο βάθος, δήλωσε ο Ντέιβιντ Ρόδερι, γεωεπιστήμονας στο Open University της Βρετανίας.
Πόσο ισχυρός ήταν αυτός ο σεισμός;
Κατά μέσο όρο, κάθε χρόνο σημειώνονται παγκοσμίως λιγότεροι από 20 σεισμοί με μέγεθος άνω των 7 βαθμών, κάτι που καθιστά τις σημερινές δονήσεις από τις μεγαλύτερες.
Σε σύγκριση με τον σεισμό των 6,2 βαθμών που έπληξε την κεντρική Ιταλία το 2016 σκοτώνοντας περίπου 300 ανθρώπους, ο σεισμός της Τουρκίας απελευθέρωσε 250 φορές περισσότερη ενέργεια, σύμφωνα με την Τζοάνα Φορ Γουόκερ, την επικεφαλής του Ινστιτούτου Μείωσης Κινδύνων και Καταστροφών στο University College του Λονδίνου.
Από τους σεισμούς με πολλά θύματα που σημειώθηκαν μεταξύ 2013-2022, μόνο δύο είχαν το ίδιο μέγεθος με τον σημερινό.
Θα επηρεάσει την Ελλάδα;
Κατά τον καθηγητή σεισμολογίας Άκη Τσελέντη, ο σεισμός στην Τουρκία δεν αποτελεί κίνδυνο για την Ελλάδα.
«Ο σεισμός έγινε σε πολύ μεγάλο ρήγμα, που διαχωρίζει την πλάκα της Αραβίας με την πλάκα της Τουρκίας. Δεν έχει καμία σχέση με το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας, το οποίο έχει σχέση με την Ελλάδα. Δεν έχει καμία σχέση με τον ελλαδικό χώρο και θεωρώ απίθανο να επηρεάσει τα ελληνικά ρήγματα».
Σύμφωνα με τον κ. Άκη Τσελέντης τόνισε εκ νέου ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν τόσο μεγάλα ρήγματα που θα μπορούσαν να δώσουν τόσο μεγάλους σεισμούς. Επανέλαβε ακόμη ότι το ρήγμα που έδωσε τη δόνηση στην Τουρκία είναι πολύ μακριά από την Ελλάδα και με κατεύθυνση μακριά από τον ελληνικό χώρο.
Την ίδια εκτίμηση κάνει και ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος, που σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ανέφερε ότι «η μεγάλη χιλιομετρική απόσταση από το σημείο που εκδηλώθηκε η σεισμική δόνηση, το καθιστά σχεδόν αδύνατο για οποιοδήποτε ανησυχία».
Οι επιπτώσεις από τον σεισμό
Σεισμοί παρόμοιου μεγέθους σε κατοικημένες περιοχές έχουν στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους. Ένας σεισμός 7,8 βαθμών στο Νεπάλ, το 2015, σκότωσε σχεδόν 9.000 ανθρώπους.
«Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ότι η δραστηριότητα επεκτείνεται στα γειτονικά ρήγματα. Αναμένουμε ότι η σεισμική δραστηριότητα θα συνεχιστεί για ένα διάστημα» δήλωσε ο Roger Musson της British Geological Survey.
Μετά τον σεισμό του 1822, οι μετασεισμοί συνεχίστηκαν μέχρι και το επόμενο έτος.
«Δεν θα είναι καλός (σ.σ.: ο απολογισμός)». «Τα θύματα θα είναι χιλιάδες, ενδεχομένως και δεκάδες χιλιάδες» πρόσθεσε ο Roger Musson, υπογραμμίζοντας ότι πολλοί από όσους έχουν εγκλωβιστεί στα συντρίμμια θα δυσκολευτούν να επιβιώσουν λόγω του κρύου.
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP
